reklama
31 sierpień 2021

1 września 1939 r. oczami polskich dzieci i niemieckich propagandzistów

zdjęcie: 1 września 1939 r. oczami polskich dzieci i niemieckich propagandzistów / pixabay/2096161
W związku ze zbliżającą się 82. rocznicą niemieckiego ataku na Polskę, który rozpoczął najbardziej niszczycielską wojnę w dziejach ludzkości, Instytut Pileckiego przygotował unikalne archiwalia dokumentujące początek II wojny światowej. Wśród nich znajdują się wypracowania wojenne polskich dzieci oraz nagrania Niemców, którzy dokumentowali pierwsze dni września na potrzeby filmu propagandowego opowiadającego o inwazji na Polskę.
REKLAMA
Oczami niemieckich propagandzistów: kawaleria przeciw czołgom

Instytut Pileckiego zrealizował krótki materiał filmowy składający się ze scen zarejestrowanych przez Niemców w pierwszych tygodniach września 1939 r. Nagrania pochodzące ze zbiorów Filmoteki Narodowej Instytutu Audiowizualnego (dotąd niepublikowane) nie zostały wykorzystane w propagandowym filmie „Feldzug in Polen” Fritza Hipplera, są jednak istotnym źródłem historycznym: - To nie tylko bardzo mocne kadry, oddające stopień zniszczenia Polski, ale przede wszystkim obrazy ukazujące poczucie zwycięstwa Niemców, gdzie Polacy są przedstawiani jednowymiarowo: jako ofiary – komentuje Roger Moorhouse, brytyjski historyk i pisarz, autor książki Polska 1939: Pierwsi przeciw Hitlerowi. – Możemy w nim także dostrzec przejawy mitu dotyczącego przewagi technologicznej, która w kadrach była przedstawiana za pomocą polskiej kawalerii stającej do walki przeciw niemieckim czołgom. To nieprawdziwy obraz, ale wciąż obecny w brytyjskiej świadomości.

Materiał filmowy wraz z pełnym komentarzem Rogera Moorhousa zostanie opublikowany 1 września na facebooku Instytutu Pileckiego.

Oczami polskich dzieci: wojna dla mnie nie była straszna

W bazie internetowej zapisyterroru.pl Instytut Pileckiego udostępnia relacje obywateli polskich, którzy podczas II wojny światowej doświadczyli cierpienia ze strony dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Wśród nich można znaleźć wspomnienia dzieci, które zostały spisane wiosną 1946 r. na polecenie Ministerstwa Oświaty, by utrwalić przeżycia wojenne uczniów szkół powszechnych. Kazimiera Piastówna, uczennica klasy Vb w Szkole Powszechnej nr 1 w Parczewie tak opisywała pierwsze dni wojny:

Gdy wybuchła wojna polsko-niemiecka w 1939 r., byłam jeszcze mała i nie rozumiałam tego, co może uczynić wojna. Widziałam, jak zjeżdżali się do miasta ludzie, jak po otrzymaniu jakichś zleceń urzędowych pakowali się na pociągi i jechali na wojnę. Już widziałam, jak kobiety rozpaczliwie płakały, żegnając swych mężów odchodzących na wojnę. I dziwiłam się im, dlaczego płaczą, bo wojna dla mnie nie była straszna. […]

U nas na pozór było cicho i spokojnie. Nie było słychać ani armat, ani samolotów nieprzyja ciela. Każdy wierzył w zwycięstwo Polski, a ja nie wierzyłam w to, aby z tak daleka mogli przyjść do nas Niemcy. Aż po tygodniu zjawił się pierwszy samolot niemiecki. Długo krążył nad naszym miastem (Rożyszczami), aż po niedługim namyśle zaczął rzucać bomby.

Wtedy to powstała trwoga i każdy uwierzył w to, że jest wojna.

Baza internetowa zapisyterroru.pl gromadzi aktualnie 10 232 świadectwa i cały czas jest aktualizowana. Wspomnienia wojenne polskich dzieci spisane w 1946 r. zostały wydane przez Instytut w zbiorze „Moje przeżycia wojenne”.

Instytut Pileckiego to instytucja naukowa prowadząca projekty badawcze, wystawiennicze, edukacyjne i kulturalne. Przedsięwzięcia te służą pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami – niemieckim i sowieckim oraz popularyzacji polskiej historii poza granicami kraju.
 
PRZECZYTAJ JESZCZE
pogoda Golub-Dobrzyń
6.2°C
wschód słońca: 07:27
zachód słońca: 15:35
reklama

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Golubiu